[ Pobierz całość w formacie PDF ]
marszu z najlżejszym o ile możności obciążeniem i zapowiedział marsz
24
Sept ymi us z Sewer us był w Syrii w 180 r. komendantem legionu IV
Scythica, musiał tam jednak pełnić pewne agendy natury administracyjnej; por.
H. A., żyw. Sept. 9, 4.
47
na Rzym; rozdzieliwszy zapasy żywności oraz pieniądze wybrał się w dro-
gę25. Z napięciem wszystkich sił i wielkie znosząc trudy przyspieszał
marsz, nie zatrzymując się nigdzie, nie dając żołnierzom czasu na wytch-
nienie, jak tylko tyle, by spocząwszy nieco znów ruszyli naprzód. Sam
dzielił z nimi wszelkie znoje, sypiał w skromnym namiocie i kazał sobie
podawać posiłki i napoje, które, jak wiedział, otrzymywali wszyscy żoł-
nierze; nigdzie zaś nie okazywał wystawności cesarskiej. Toteż zjednał
sobie tym większe uznanie u żołnierzy, którzy patrząc z szacunkiem, że
nie tylko znosi na równi z nimi wszelkie wysiłki, ale nawet przoduje
w trudach, z wielką gotowością wszystko robili.
Kiedy tak przebiegał pospiesznie Pannonię, znalazł się u granic Italii
i uprzedziwszy wieść, pierwej stanął przed oczyma tamtejszych mieszkań-
ców, zanim zasłyszeli o jego zbliżeniu. Strach wielki ogarnął miasta ital-
skie na wieść o nadejściu tak wielkiej armii. Mieszkańcy Italii od dawna
bowiem odwykli od broni i wojen i żyjąc w pokoju oddawali się uprawie
roli. Jak długo, co prawda, państwo rzymskie rządziło się demokratycz-
nie i senat wysyłał wodzów na wyprawy wojenne, wszyscy mieszkańcy
Italii stali pod broniÄ… i zdobywali lÄ…dy i morza, staczajÄ…c wojny z Helle-
nami i barbarzyńcami; nie było też żadnej części ziemi ani skrawka nieba,
gdzie by Rzymianie nie rozciągnęli swego panowania. Odkąd zaś August
zaprowadził rządy monarchiczne, uwolnił Italów od służby wojskowej
i pozbawił broni26, a na granicach państwa rozmieścił warownie oraz obo-
zy wojskowe, osadził w nich żołnierzy najętych za ustalonym wynagrodze-
niem, stanowiących niczym mur osłonę rzymskiego imperium; wzmocnił
ponadto jego bezpieczeństwo przez oparcie o potężne rzeki i rowy albo
góry tudzież ziemie pustynne i trudno dostępne.
Dlatego kiedy się wówczas dowiedzieli, że nadciąga Sewerus z tak
wielkim wojskiem, popadli oczywiście w popłoch wobec tego niezwykłego
wydarzenia. Nie ośmielili się też stawiać oporu lub czynić jakieś prze-
szkody, przeciwnie, wychodzili na jego spotkanie z gałązkami wawrzynu
i przyjmowali go z otwartymi bramami. Ale on zatrzymywał się tylko na
25
Z końcem kwietnia 193 r. Dwa tygodnie od proklamowania cesarzem wypeł-
nione były dalszymi zabiegami o pozyskanie namiestników i wojsk sąsiednich pro-
wincji, m. in, Klodiusza Albina, namiestnika Brytanii, który mógł być najgrozniejszy,
który jednak dał się zjednać przez przyznanie mu charakteru współrządcy z tytułem
Cezara. Ostatecznie, sądząc z bitych w tym roku monet, opowiedziało się za nim
16 legionów, a to: trzy z Pannonii Górnej, dwa z Brigetio i Carnuntum poszły za
nim, trzeci został w Windobonie, jeden z Pannonii Dolnej, dwa z Mezji Górnej,
dwa z Mezji Dolnej, dwa z Dacji, jeden z Norikum, jeden z Recji, dwa z Germanii
Górnej i dwa z Germanii Dolnej.
26
Twierdzenie przesadzone, bo August przy zachowaniu zasady obowiÄ…zkowej
służby wojskowej w praktyce poprzestawał na zaciąganiu ochotników.
48
chwilę, by złożyć ofiary i przemówić do ludu, po czym spieszył dalej do
Rzymu.
Kiedy doniesiono Julianowi o tym, popadł w zupełną rozpacz, bo sły-
szał o sile i liczebności wojska iliryjskiego, a nie mógł ani zaufać ludowi,
u którego był znienawidzony, ani oprzeć swej nadziei na żołnierzach,
których oszukał. Zaczął więc gromadzić wielkie pieniądze, tak własne, jak
i od przyjaciół, zabierał ze skarbu państwowego i świątyń, co gdzie było,
i usiłował rozdzielić między żołnierzy, by sobie zjednać ich życzliwość.
Ale ci, choć wielkie sumy dostali, wcale nie byli mu wdzięczni, uważali
bowiem, że spłaca im tylko dług, a nie przydziela darów.
Przyjaciele radzili Julianowi, by wojsko wyprowadził w pole i obsadził
przełęcze Alp. Są to góry ogromne, jakich nie ma drugich na naszej ziemi,
a otaczają Italię na kształt wysuniętego muru; w ten sposób obok innych
[ Pobierz całość w formacie PDF ]