[ Pobierz całość w formacie PDF ]
do tego pieniÄ…dze o poufnÄ… zapowiedz protekcji carskiej, sprawa, mojem* zdaniem,
nie napotka wielkich trudności.
1) WedÅ‚ug projektu szwedzkiego dyplomaty Görtza mieli Karol XII i car Piotr pop zawarciu pokoju
wspólnymi siłami wypędzić z Polski Augusta II i przywrócić Leszczyńskiego.
12
13
10. Intrygi pruskie podczas sejmu 1719 1720.
Raport posła Posadowsky`ego z dnia 3 lutego 1720
(U Jarochowskiego Nowe opowiadania i studia historyczne . Str. 360 363)
Najwięcej hałasu& narobiła zmiana w komendzie nad wojskiem
cudzoziemskiego autoramentu& Zdaje się, że dwór& miarkując siłę hetmanów,
którym na ten raz w rozmaity sposób mocno dopiekano, dokłada wszelkich starań,
aby dzieło to (opozycji) zwichnąć. Natomiast czynią też hetmanowie, co tylko mogą, i
nie szczędzą ani pieniędzy, ani starań, aby dojść do swego celu.
Wczoraj rano kazał ni hetman polny litewski hr. Denhoff przez hrabiego Dohnę
usilnie prosić, abym go wsparł dwustu pięćdziesięciu dukatami w celu utrzymania w
wytrwałości ich stronników w izbie poselskiej. Spodziewał siew przy pomocy tego
środka wykonać zamach, a w razie ostatecznym, gdyby dwór dla tego celu chciał
sejm zerwać, przez coby* siebie i hrabiego Fleminga Rzeczypospolitej jeszcze
nienawistniejszym* uczynił, wraz z innymi hetmanami przeciw temu zaprotestować, a
droga czynu, lub za pomocÄ… jakiejÅ› konfederacji, pomienionemu hrabiemu
Flemingowi komendę z rąk wydrzeć& . Interes W. K. Mości pod każdym warunkiem
wymaga rzecz te podjąć energicznie i hrabiego Fleminga wraz z będącym pod jego
komenda wojskiem polskiem*, które teraz znajduje się na dobre stopie, ubezwładnić,
przy czem* nie mam powodu obawiać się jakiegoś faux pas, ponieważ hrabia
Denhoff rzecz wziÄ…Å‚ na siebie i przez to sam zwiÄ…zany. Gdy wiec sprawÄ™ tÄ™ ku
zadowoleniu hrabiego Denhoffa z rosyjskim ambasadorem natychmiast podjÄ…Å‚em i
jego współdziałania zażądałem, okazał się on natychmiast chętnym, a jakkolwiek już
sam ze swej strony znaczne sumy na ten cel poświęcił, przysłał mi wczoraj
wieczorem jeszcze połowę żądanej kwoty w ilości 125 dukatów, poczem*, druga
połowę sam dodałem& Nie mogę wypowiedzieć się jak bardzo zgodne porozumienie
miedzy W. K. Mością a carem, którego się domyślają, umysłom w Rzeczypospolitej
odwagi dodaje, a dzisiaj zapewniali mnie wielki hetman litewski (Ludwik Pociej) i jego
małżonka, która w tutejszych sporach niesłychanie intryguje, o najzupełniejszej swej
uległości względem WE. K. Mości.
11. August knuje rozbiór Polski.
Doniesienie pruskiego ministra Grumbkowa o rozmowie z królem polskim na popasie
w Krośnie na Zląsku dnia 14 stycznia 1733 r.
(Droysen Geschichte d. preuss.Politik cześć IV, tom 4, str. 408)
Tymczasem dano nam znać, że Patron nadjeżdża& Wylądował, i muszę
zapewnić W. K. Mość, że okazał prawdziwą radość na mój widok. Zanim wysiadł,
wziął mnie za głowę i rzekł: Bardzo się cieszę, że cię widzę, Grumbkowie .
Pomogłem mu wysiąść; spytał przedewszystkiem*, jak się miewa król? Potem
weszliśmy do jego po- koju, i trzymał się na nogach tak zle, że upadł na mnie, i
gdybym się nie oparł o szafę, runęlibyśmy obaj. Posadziłem go na krześle, on podał
mi dłoń: No i cóż pytał co porabia kompatron? Jakże tam z podagrą? Kieliszek
jeszcze ujdzie? Czy trzyma ciepło swe nogi? i tysiąc pytań podobnych. Spytałem,
czy mam przystąpić do rzeczy; on na to, że chciałby najpierw pomowiec z
Brühlem&
Po tem* spytałem go na czem* polega plan, dla którego omówienia mnie spro-
wadził, iw jaki sposób myśli go wykonać. Powiedział, że ponieważ żąda
odszkodowania (nie wiem ilu już milionów), z cesarz od tego się uchyla, więc
zasmakował w projekcie Marschala, aby rozebrać Polskę. Sam tylko cesarz może się
13
14
do tego przyczynić, nie wyprowadzając w pole ani jednego żołnierza; niech tylko
pozostawi wolną wolę trzem mocarstwom, a potem niech będzie arbitrem rozbioru.
Jako też dał hojnie Toruń i duży pas z miastami Prus Królewskich z wyjątkiem
[ Pobierz całość w formacie PDF ]